Drenaż limfatyczny jest formą oddziaływania na układ chłonny mającą na celu poprawę jego funkcjonowania, usprawnienie i pobudzenie przepływu limfy oraz redukcję potencjalnych obrzęków. Może być wykonywany ręcznie przez wykwalifikowanego terapeutę (manualny drenaż limfatyczny) lub za pomocą specjalnych aparatów do masażu (mechaniczny drenaż limfatyczny).
Zarówno drenaż limfatyczny ręczny, jak i mechaniczny składają się z dwóch faz:
fazy przesuwania – w której dochodzi do przemieszczenia płynu w kierunku proksymalnych (do.sercowo) węzłów chłonnych poprzez ucisk na tkankę
fazy odprężenia – w której, poprzez biernie utrzymywany kontakt z tkanką, następuje ponowne napełnienie naczyń limfatycznych
Manualny drenaż limfatyczny po raz pierwszy pojawił się w literaturze w latach 30. XX wieku za sprawą Emila Voddera i w myśl jego koncepcji stanowi odpowiednie połączenie powolnych ruchów okrężnych, obrotowych, pompujących i czerpiących o sile bodźca dostosowanej do okolicy ciała i stanu pacjenta. Wykonywany ręcznie przez wykwalifikowanego terapeutę znajduje szerokie zastosowanie w profilaktyce i leczeniu obrzęków.
Mechaniczny drenaż limfatyczny wykonywany jest natomiast przy użyciu specjalnych aparatów wyposażonych w mankiety składające się z kilku lub kilkunastu komór do, których tłoczone jest powietrze. Urządzenie, wtłaczając powietrze w kolejne sektory, wytwarza podciśnienie stymulujące układ limfatyczny do pracy.
Drenaż limfatyczny jak często stosować?
Drenaż limfatyczny to zabieg stosowany nie tylko w przypadku konkretnych schorzeń chorobowych ale również w celach regeneracyjnych czy kosmetycznych. Częstotliwość wykonywania drenażu zależy więc od kilku czynników, z których najistotniejsze są : stan pacjenta, rodzaj i stopień zaawansowania problemu, przyjęta metoda czy czas trwania zabiegów.
W gabinetach o częstotliwości i długości zabiegów decyduje terapeuta i najczęściej wykonywane są one w określonych seriach po 10-15 zabiegów.
Gdy jesteśmy w domu częstotliwość stosowania drenażu limfatycznego warto skonsultować z lekarzem czy fizjoterapeutą aby zapewnić sobie jak najskuteczniejszą terapię. W celach estetycznych drenaż limfatyczny wykonywać trzeba przynajmniej 2-3 razy w tygodniu choć nie wyklucza się częstszych zabiegów. W przypadku uciążliwych i przewlekłych problemów z obrzękami, jeśli nie ma przeciwwskazań, zabieg taki wykonywać można (a nawet trzeba) codziennie w celu likwidacji obrzęków, usprawnienia krążenia limfy i poprawy komfortu życia.
Jaki aparat do drenażu limfatycznego?
Na rynku dostępne jest wiele aparatów do drenażu limfatycznego różniących się nie tylko ceną ale przede wszystkim parametrami technicznymi oraz oferowanymi funkcjami. Wiele z nich nie spełnia jednak podstawowych wymogów niezbędnych do wykonania prawidłowego i skutecznego drenażu limfatycznego, nie posiada niezbędnego wyposażenia czy wymaga skomplikowanej obsługi.
Przy wyborze aparatu do drenażu limfatycznego warto kierować się kilkoma kwestiami :
– odpowiednie mankiety – mankiet powinien obejmować całą kończynę (nie składać się na przykład z oddzielnych części na udo i podudzie), nie może być zbyt ciasny (warto zapytać o możliwość poszerzenia obwodu poprzez dokupienie pasów poszerzających)
– szeroka oferta mankietów – daje to możliwość dokupienia w późniejszym czasie mankietu na inną część ciała i stosowanie aparatu przez innych domowników
– możliwość wyboru parametrów wykonywanego zabiegu – samodzielnie możemy dokonać wyboru w zakresie długości drenażu czy trybu pracy aparatu lub wyłączyć jedną z komór w przypadku dolegliwości bólowych w danej części masowanej kończyny
– dostępność aparatu i mankietów – ważne aby aparat jak i niezbędne mankiety były łatwo dostępne, aby w każdej chwili móc dokonać zakupu dodatkowego mankietu
– rozmiar aparatu – w przypadku terapii domowej często problem stanowi duży rozmiar aparatu, na który zwyczajnie brakuje miejsca. Rozwiązaniem jest zakup kompaktowego aparatu, który zachowuje wszystkie niezbędne funkcje przy niewielkich rozmiarach
– łatwa obsługa – im łatwiej ustawić niezbędne do zabiegu parametry tym lepiej
– wysoka jakość i sprawdzony sprzedawca – warto zwrócić uwagę na jakość wykonania aparatu – jest to zakup na lata więc warto zainwestować nieco większą kwotę w sprawdzone marki
Zakup aparatu do drenażu limfatycznego to często duże wyzwanie i w przypadku wątpliwości zawsze warto skonsultować wybór z terapeutą lub wykwalifikowanym personelem sklepu medycznego.
Drenaż limfatyczny jak wykonać?
Drenaż limfatyczny to zabieg, który można wykonać zarówno manualnie (przy użyciu dłoni) jak i mechanicznie (przy pomocy specjalnych aparatów z podłączonymi mankietami).
W przypadku drenażu manualnego ważne jest powolne i dokładnie wykonywanie ruchów, odpowiedni kierunek przesuwania limfy i dostosowanie siły do konkretnej okolicy ciała. Najczęściej ten typ drenażu wykonywany jest przez przeszkolonego terapeutę, nie jest to jednak niezbędnym warunkiem. Po odpowiednim instruktażu taki autodrenaż z powodzeniem wykonywany może być również w warunkach domowych. Wykonując powolne, naprzemienne ruchy głaskania, rozcierania i ugniatania usprawniamy przepływ limfy – niezwykle ważne jest aby pamiętać przy tym o wykonywaniu ruchów od dystalnej części kończyny w kierunku centrum (na przykład od stopy w kierunku kolana aż do biodra).
O wiele łatwiej w warunkach domowych wykonać drenaż limfatyczny przy użyciu aparatu do masażu uciskowego. Przed pierwszymi zabiegami dobrze jest skonsultować parametry oraz czas trwania z terapeutą. Jeśli zabiegi wykonywane są już od jakiegoś czasu wystarczy włączyć aparat założyć konkretne mankiety, wybrać ustawienia zabiegu i uruchomić zabieg. Pod wpływem pompowanego przez aparat ciśnienia poszczególne komory wypełniają się powietrzem, a następnie opróżniają uciskając dana część ciała od dolnych części kończyny do góry (choć istnieją również inne tryby pracy). Zaletą mechanicznego drenażu limfatycznego jest z pewnością łatwość jego wykonania, pewność i stałość stosowanej siły oraz możliwość wykonania masażu obu kończyn jednocześnie co pozwala zaoszczędzić czas.
Na czym polega masaż limfatyczny?
Głównym zdaniem drenażu limfatycznego jest pobudzanie przepływu limfy w układzie limfatycznym i redukcja potencjalnych obrzęków. W dużym uproszczeniu polega on na metodycznym uciskaniu odpowiednich partii ciała i pocieraniu skóry poprzez zastosowane określonych technik i specjalistycznych ruchów tak, by przepchnąć nagromadzoną limfę, a tym samym zlikwidować obrzęk i poprawić krążenie chłonki.
W przypadku drenażu manualnego korzysta się z technik głaskania, rozcierania i ugniatania i wykonuje się powolne, spokojne i dokładne ruchy odpowiednio dostosowane do okolicy ciała.
Gdy korzystamy z aparatu do drenażu limfatycznego używany jest specjalny mankiet czy kombinezon podzielony na komory, do których wtłaczane jest powietrze. W aparacie dostępne są zazwyczaj różne tryby pracy a cały „wysiłek” wykonywany jest w odpowiednio zaprogramowany sposób. Jednymi z najlepszych aparatów do drenażu są aparaty importowane przez firmę ADVERTI z Łodzi. Producent istnieje na rynku od 1986 roku i jest jednym z najstarszych i najbardziej doświadczonych producentów tego typu urządzeń na świecie. Niezawodny aparat w terapii obrzęku limfatycznego to podstawa.
Niezależnie od wybranego rodzaju drenażu limfatycznego (mechaniczny czy manualny) ma on za zadanie przepchnąć chłonkę oraz krew żylną w kierunku węzłów chłonnych i serca. W ten sposób działamy nie tylko na układ limfatyczny ale również krwionośny poprawiając ukrwienie i odżywienie tkanek.
Czy manualny drenaż limfatyczny to to samo co masaż ?
Manualny drenaż limfatyczny nazywany zamiennie masażem limfatycznym często mylony jest z masażem relaksacyjnym. Zwrócić należy uwagę na najważniejszy aspekt wykonywania drenażu limfatycznego – należy wykonywać go powolnymi ruchami, z niedużą siłą i nie może on powodować przekrwienia tkanek. Przekrwienie tkanek wpływa negatywnie na układ limfatyczny powodując utrudnienie odprowadzania limfy a wykonywany w ten sposób masaż jest zdecydowanie przeciwwskazany przy obrzękach limfatycznych. Warto więc przy wykonywaniu autodrenażu limfatycznego zwrócić szczególną uwagę na dostosowanie siły do odpowiedniej części ciała.
Czy drenaż limfatyczny jest skuteczny?
Drenaż limfatyczny (zarówno w formie manualnej jak i mechanicznej) to zabieg, którego długofalowa skuteczność została niejednokrotnie potwierdzona naukowo w wielu badaniach. To również zabieg, którego pierwszą skuteczność ocenić można samodzielnie bardzo łatwo i szybko. Od razu po skończonym zabiegu odczuwana jest poprawa ruchomości, zmniejszenie obrzęku i dolegliwości bólowych a pacjenci często opisują to jako uczucie lekkości. W przypadku uporczywych obrzęków limfatycznych ważna jest jednak systematyczność i długotrwałe stosowanie zabiegów drenażu, aby utrwalić osiągnięte efekty.
Drenaż limfatyczny jak się przygotować.
Drenaż limfatyczny, podobnie jak każdy zabieg, wymaga odpowiedniej konsultacji z fizjoterapeutą i uwzględnienia wskazań i przeciwwskazań. Przygotowanie do samego zabiegu zależeć będzie od tego czy wykonywany będzie drenaż manualny czy mechaniczny oraz od szczegółowych wytycznych przedstawionych przez gabinet.
Jeśli chodzi o drenaż limfatyczny wykonywany w warunkach domowych przy użyciu aparatów z gotowymi programami najważniejsza jest wcześniejsza konsultacja z wykwalifikowanym terapeuta w zakresie parametrów jakie należy ustawić w urządzeniu oraz tego czy zabieg taki jest polecany w danym schorzeniu. Przed przystąpieniem do zabiegu wybieramy odpowiedni program, dopasowujemy mankiety oraz sprawdzamy prawidłowość podłączenia. Ważny jest też pozostanie w wygodnej i komfortowej pozycji, w której będziemy musieli utrzymywać kończynę przez cały czas zabiegu. Ubiór przy drenażu limfatyczny nie może krępować ruchów – najlepiej aby był cienki, nie posiadał guzików i wykonany był z przewiewnego materiału. W przypadku masażu kończyny górnej zdejmujemy wszelkie ozdoby typu pierścionki, obrączki czy zegarki. W przypadki masażu w okolicy brzucha dobrze jest powstrzymać się od jedzenia ok. 1-2 h przed zabiegiem aby nie powodował on dodatkowego dyskomfortu. Gdy mankiety użytkowane są przez jedną osobę nie ma konieczności używania dodatkowo foliowych czy flizelinowych wkładów.
Co daje drenaż
Drenaż limfatyczny to zabieg, który warto wykonywać nie tylko w celach terapeutycznych ale również profilaktycznie czy dla poprawy wyglądu i walorów estetycznych.
Systematycznie i prawidłowo wykonywany drenaż limfatyczny pomaga zlikwidować obrzęki, usprawnić krążenie limfy i oczyścić organizm z toksyn. Pobudza również krążenie, pomaga w ujędrnieniu i wygładzeniu skóry, redukcji cellulitu oraz utrzymaniu prawidłowej wagi. Świetnie sprawdzi się również w celach regeneracyjnych po intensywnym wysiłku czy pomoże pozbyć się uczucia ciężkich nóg po długotrwałym staniu. Drenaż limfatyczny poprawia też elastyczność tkanek, zwiększa ciśnienie w naczyniach krwionośnych oraz pomaga zachować prawidłowo funkcjonowanie pompy mięśniowej przy długotrwałym unieruchomieniu.
